Hoe gaan de rentemarkten reageren op de economische cijfers? Analyses

Goedemorgen. De verdiende overwinning van Ajax gisteravond in de UEFA Europa League, in de uitwedstrijd tegen Lille, maakte de dag toch nog een beetje goed. De stemming op de aandelenbeurzen was eerder op de dag namelijk iets minder goed.

Optimisme rond het aandeel Volkswagen, naar aanleiding van een bericht dat het dochterbedrijf Porsche een aparte beursnotering zou willen geven, was niet genoeg om de slecht ontvangen resultaten van onder andere Credit Suisse en Barclays op te vangen. Verder drukten tegenvallende macro-economische cijfers uit de VS de stemming op de Europese beurzen. De Stoxx Europe 600-index (-0,8%) daalde voor de derde dag op rij. Dat hebben we sinds oktober niet meer gezien.

Veel geld ‘op zoek naar kansen’

Het feit dat het al zo lang geleden is dat de index een paar dagen achter elkaar lager sluit, geeft maar weer eens aan dat we in een sterke rally zitten (zaten?). Die rally werd aangejaagd door hoopvolle verwachtingen over het overwinnen van de coronapandemie – en daarmee betere economisch en winstgroeivooruitzichten. Daarbij moeten we niet vergeten dat de extreem lage rentes een belangrijke steun waren voor de markten voor risicovolle beleggingen (zoals aandelen) en hier en daar hebben geleid tot extremen. Laat ik het netjes zeggen: er is te veel geld op zoek naar kansen, en die kansen zijn niet altijd ingeschat op basis van fundamentele economische ontwikkelingen.

Geen zorgen, mits winsten meestijgen met koersen…

Maar nu de obligatierentes iets oplopen, worden de sommetjes iets anders. Het is vooral het langzaam maar zeker oplopen van de ‘reële’ rente (dus na verrekening van de inflatie), wat beleggers nerveus maakt. Dat hebben we al eerder, in augustus en oktober vorig jaar, gezien en recentelijk nog in januari. Wat de aandelenmarkten betreft, mag de rente best wel wat oplopen, als de winstgroeiverwachtingen van bedrijven maar gelijke tred houden. Anders kan dat de waarderingen, zoals de koers-winstverhoudingen, onder druk zetten. Als de economieën weer snel ‘open’ kunnen, hoeven aandelenbeleggers zich dan weinig zorgen te maken.

… maar daarvoor is wel gezonde economie nodig

Maar de tegenvallende arbeidsmarktcijfers uit de VS leidden gisteren tot enige twijfel – en dus tot winstnemingen door beleggers. Alle Europese beurzen eindigden gisteren met verlies. ‘Cyclische’ (dus economisch gevoeliger) aandelensectoren zoals financiële waarden (-1,4%) en energie (-2,1%) lagen het zwaarst onder druk. De verder oplopende rentes in Europa hielpen ook niet. De obligatiemarkt stuurt op dit moment de aandelenbeurzen. Dat is normaal gesproken ook zo, maar krijgt nu iets meer aandacht dan anders. De Duitse tienjaarsrente steeg met 2 basispunten naar -0,35%, het hoogste niveau sinds juni vorig jaar en ruim 20 basispunten hoger dan eind 2020.

Ook in VS stijgt de rente verder…

De Amerikaanse tienjaarsrente steeg gisteren 3 basispunten naar +1,30%, het hoogste niveau sinds februari vorig jaar en bijna 40 basispunten hoger dan eind 2020. In augustus stond er nog +0,51% op de borden. De kapitaalmarktrente is dus in zes maanden ruim verdubbeld, bijna verdrievoudigd. Voor een economie die aantrekt, zou dit geen enkel probleem moeten zijn. Maar voor de financiële markten is dat een heel ander verhaal. De directe verliezen voor obligatiebeleggers zijn duidelijk. Hogere rentes betekenen immers lagere koersen, want obligatiekoersen en rentes bewegen tegengesteld. Maar zoals gezegd, betekent het ook dat de relatieve waardering van obligaties ten opzichte van andere beleggingscategorieën minder aantrekkelijk wordt.

… ondanks tegenvallende werkloosheidscijfers

Opvallend was dat gisteren de rentes op Amerikaanse staatsobligaties opliepen ondanks tegenvallende macrocijfers. Dat is namelijk meestal andersom, omdat bij zwakkere groei het inflatiegevaar afneemt. Het op weekbasis bijgehouden aantal aanvragen van een werkloosheidsuitkering in de VS is afgelopen week gestegen naar 861.000. Dat is hoger dan de (naar boven bijgestelde) 848.000 van vorige week. Analisten rekenden op een daling naar 773.000. Maar die hogere rente: houden beleggers misschien rekening met een erg groot steunpakket vanuit Washington? Het kan ook het vertrouwen zijn in een toch versnellend economisch herstel. De Philadelphia Business-index is namelijk iets minder sterk gedaald dan verwacht (van 26,5 naar 23,1).

Hoofdindices op Wall Street sluiten lager

Op Wall Street was de stemming gisteren in ieder geval wat bedrukt. Dat kwam mede door de slecht ontvangen kwartaalcijfers van winkelbedrijf Walmart (-6,5%) die een deel van de medewerkers een hoger loon gaat betalen. Goed voor de werknemers, niet goed voor de winst van 's werelds grootste supermarktketen. Politieke druk richting hogere lonen zal de komende jaren naar onze mening wel een belangrijke thema zijn. Tegen het einde van de handelsdag namen de verliezen op Wall Street wel wat af. De Dow Jones Industrial Average eindigde met een verlies van 0,4%, net als de S&P 500-index, en de Nasdaq sloot 0,7% lager.

Beurzen in Verre Oosten bieden verdeeld beeld

Enkele Aziatische beurzen zijn inmiddels hersteld van verliezen eerder op de dag en staan inmiddels op winst. De beurs van Shanghai koerst 0,5% hoger, die van Shenzhen wint 0,6%. De Hang Seng-index in Hongkong is wel hersteld van het dieptepunt eerder vanmorgen maar staat op het moment van schrijven nog wel op een verlies van 0,3%. De Nikkei-index in Tokio is 0,7% lager gesloten ondanks een iets hogere inkoopmanagersindex, die steeg van 47,1 naar 47,6 punten. En de Australische beurs gaat met een verlies van 1,3% het weekend in. De Kospi-index in Seoel sloot zojuist met een winst van 0,7%. De futures (termijncontracten) op de Amerikaanse aandelenindices staan op het moment van schrijven maar ietsje lager. De Amerikaanse 10-jaarsrente stijgt verder naar 1,31% en ook in Europa lopen de rentes weer iets verder op. De Europese beurzen zullen naar verwachting iets hoger aan de laatste beursdag van de week beginnen maar de hogere rente is een negatieve factor voor de koerswinsten.

Agenda van vandaag

Op de agenda voor vandaag staan onder andere winkelverkoopcijfers uit het Verenigd Koninkrijk, Franse inflatiecijfers en voorlopige inkoopmanagersindices van onder ander Frankrijk, Duitsland en de eurozone als geheel. Voor de eurozone wordt deze maand slechts een lichte stijging (van 47,8 naar 48 punten) verwacht. Een stand boven de 50 wijst op aantrekkende groei, daaronder op afnemende activiteit. We zijn benieuwd, vooral naar de reactie op de obligatiemarkt. Ook uit de VS verwachten we vanmiddag (voorlopige) inkoopmanagersindices: die van onderzoeksbureau Markit. Voor zowel de productiesector als de dienstensector wordt een lichte daling verwacht ten opzichte van januari. Kwartaalcijfers krijgen we vandaag van onder andere Hermes, Eni, Deere, Renault, Allianz, Danone, Swiss Re en BE Semiconductors. De schaatsen kunnen in het vet en de barbecue uit de schuur. Alvast een heel mooi lenteweekend en tot maandag! Groet, Simon

Dagbericht beleggen Hoe gaan de rentemarkten reageren op de economische cijfers?